Projekt finansowany w ramach sieci JPI-HDHL FOODRETEC (2023/05/Y/NZ9/00113)  

Hodowla owadów jadalnych jako przykład zrównoważonej produkcji zwierzęcej oraz źródło systemów pakowania: nowe technologie dla poprawy jakości i bezpieczeństwa żywności oraz wzrostu akceptacji społecznej – ITSAFE 

Kierownik: dr Jan Lubawy  

Okres realizacji: 2024-2027  

Wraz ze stałym wzrostem światowej populacji i przewidywaniami, że do 2050 r. ma być 10 miliardów ludzi, obecny system produkcji żywności jest stopniowo kwestionowany. Według ONZ, aby zapobiec głodowi, należy znacząco zwiększyć produkcję żywności by ludność mogła otrzymać wystarczającą jej ilość, w szczególności jest to związane z zapotrzebowaniem na białko. Obecnie mięso stanowi ważny pokarm pochodzenia zwierzęcego, ale jego produkcja wiąże się również ze znacznym wykorzystaniem zasobów środowiskowych i energetycznych. Dlatego też transformacja systemów żywnościowych musi uwzględniać ich ochronę. Z tego powodu badania nad alternatywnymi systemami produkcji żywności mają niezwykle wysoki priorytet. Jedną z potencjalnych, co raz częściej rozważanych, alternatyw dla obecnej produkcji białka zwierzęcego jest wielkoskalowa hodowla owadów. Hodowla owadów, w porównaniu z „klasyczną” hodowlą zwierząt, zapewnia kilka korzyści związanych z mniejszym wykorzystaniem zasobów środowiskowych, a w szczególności ze znacznym ograniczeniem zużycia wody. Dodatkowo ten kierunek rozwoju produkcji zwierzęcej jest zgodny z krajową i europejską polityką społeczną, która zachęca do zmian w praktykach rolniczych, które mogą zmniejszyć zużycie wody i ograniczyć wpływ na jej jakość. Wizja oparcia produkcji białka zwierzęcego na hodowli owadów i przekształcenia systemu produkcji żywności w tym kierunku jest stosunkowo nowa, a potencjał tego rozwiązania nie został jeszcze w pełni wykorzystany.  

W dzisiejszych czasach musimy udoskonalić hodowlę owadów, poprzez selekcję linii hodowlanych (optymalizacja pożądanych cech) i/lub selekcję genetyczną, która pozwala owadom rozwijać się w warunkach o niskiej zawartości wody (bez pogarszania ich wartości odżywczych). Ważna jest również praca nad nastawieniem społeczeństwa do spożycia owadów. Projekt ITSAFE ma na celu zmianę sposobu żywienia poprzez wykorzystanie larw Tenebrio molitor jako „mini-żywca” oraz zebranie informacji biologicznych i socjologicznych, aby można było opracować strategie przekonania konsumentów do jedzenia owadów.  

Współpraca między instytucjami europejskimi, międzynarodową firmą, naukowcami i obywatelami ma kluczowe znaczenie, jeśli mamy zmobilizować wystarczający potencjał badawczy i finansowanie, aby przejść do zrównoważonych systemów żywnościowych. Projekt w znacznym stopniu przyczyni się do rozwoju celów zrównoważonego rozwoju, co jest szczególnie istotne na poziomie europejskim. Wykorzystanie owadów jadalnych może zapewnić „godną pracę i wzrost gospodarczy”, „zapewnić zrównoważone wzorce konsumpcji i produkcji”, jednocześnie promując ideę „zero głodu” w walce z ubóstwem.