Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Nauki OPUS 26 2023/51/B/NZ3/01550

Zmiany w układzie neuro-endokrynnym chrząszczy indukowane związkami pochodzenia naturalnego – rozwój nowych narzędzi do kontroli populacji owadów

Poszukiwanie skutecznych narzędzi do kontrolowania populacji szkodników owadzich jest jedną z najintensywniej rozwijających się dziedzin badań. Każdego roku owady generują ogromne straty ekonomiczne. Co roku niszczą jedną piątą światowej produkcji roślinnej, a choroby przez nie przenoszone zabijają miliony ludzi. Z drugiej strony owady są uważane za alternatywne lub nowe źródło składników odżywczych do spożycia przez ludzi i jako dodatki do paszy dla zwierząt.

Proponowany projekt zakłada zbadanie sposobu działania nowych substancji pochodzenia naturalnego, które mogą być wykorzystane w strategii Zintegrowanego Systemu Zarządzania Ochroną przed Szkodnikami. Z drugiej strony owady w coraz większym stopniu stają się źródłem pożywienia dla zwierząt domowych i hodowlanych, stąd też zainteresowanie budzą czynniki zwiększające efektywność rozrodu owadów wykorzystywanych do produkcji żywności i pasz. Wyniki projektu pozwolą określić sposób działania naturalnych substancji pochodzących od owadów i roślin, które mogą być w następnej kolejności wykorzystane do opracowania nowych przyjaznych dla środowiska bioinsektycydów lub alternatywnie przyspieszać wzrost i rozwój owadów paszowych.

Wykorzystujemy endogenne cząsteczki owadów pochodzące z układu nerwowego – neuropeptydy i wtórne metabolity roślinne – glikoalkaloidy, aby wpływać na  funkcjonowanie jednego z najważniejszych układów regulacyjnych w ciele zwierzęcia, jakim jest układ neuroendokrynny. Prowadzimy analizy wielkoskalowe (techniki omiczne), takie jak transkryptomika – badanie RNA, peptydomika – badanie peptydów, metodę wyciszania genów (techniką interferencji RNA) i łączymy je z różnymi metodami mikroskopowymi.