Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Nauki nr 2023/51/D/NZ9/00929

Jasmoniany – niedoceniane związki sygnałowe, które mogą w znaczący sposób wpływać na kluczowe etapy ksylogenezy

Kierownik projektu: dr Natalia Wojciechowska

Okres realizacji: 2024-2027

Drewno (ksylem wtórny) jest tkanką roślinną powstającą w wyniku działalności merystemu bocznego – kambium, w procesie określanym jako ksylogeneza. Proces ten składa się z kilku etapów podczas których dochodzi do wydłużania komórek, pogrubiania i lignifikacji ich ściany komórkowej i finalnie degradacji protoplastu w wyniku aktywacji procesu programowanej śmierci komórki. Każdy z tych etapów podlega ścisłej kontroli przez sieć czynników regulatorowych wśród których istotną rolę pełnią fitohormony. Zasadniczym celem projektu jest określenie wpływu jasmonianów (JAs) – ważnych hormonów roślinnych, na przebieg procesów związanych z rozwojem budowy wtórnej, zwłaszcza w kontekście procesu ksylogenezy. Interdyscyplinarne podejście łączące analizy anatomiczne, cytologiczne, fizjologiczne, bioinformatyczne i molekularne pozwoli na identyfikacje i opisanie nowych mechanizmów zaangażowanych w proces powstawania ksylemu wtórnego. Biorąc pod uwagę, że drewno stanowi naturalną alternatywę dla materiałów syntetycznych, zwiększenie wykorzystania tego surowca jest niezbędne do stworzenia strategii mogących łagodzić skutki zmian klimatu. Mechanizmy związane z rozwojem tkanek wtórnych mogą ponadto stanowić podstawę do dalszych badań aplikacyjnych pozwalających na poprawę jakości drewna.

Opis projektu:
https://projekty.ncn.gov.pl/opisy/600564-pl.pdf

Ryc. 1. Stadia rozwoju łodygi Arabidopsis thaliana wyselekcjonowane do badań
(a – budowa pierwotna łodygi, b,c – budowa wtórna łodygi).